Vatandaşların Gelirlerinin Kritik Bir Kısmı Kiraya, Ulaşıma ve Gıdaya Gidiyor
2023 yılına ilişkin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’de yaşayan vatandaşlar gelirlerinin önemli bir kısmını kiraya, ulaşıma ve gıdaya harcamak zorunda kalıyor. Bu durum, hane halkı tüketim harcaması istatistiklerinde net bir şekilde görülüyor.
En Büyük Harcamalar: Konut, Ulaşım ve Gıda
2023 yılında enflasyonun yıllık bazda yüzde 67.77’ye ulaştığı dönemde, hane halklarının tüketim amaçlı harcamalarının en büyük kısmını sırasıyla konut ve kira harcamaları (%23.9), ulaştırma (%21.9) ve gıda ve alkolsüz içecek harcamaları (%20.6) oluşturdu. Bu üç kaleme yapılan harcamalar toplam gelirin %66.4’ünü oluşturdu.
Gelir Kaynağına Göre Değişen Harcama Grupları
Gelir kaynağına göre harcama gruplarında da farklılıklar gözlemlendi. Maaş, ücret, yevmiye geliri olanlar genellikle gelirlerinin büyük bir kısmını ulaşıma, konut ve kira harcamalarına ayırırken, kendi hesabına çalışanlar daha fazla ulaşıma harcama yapmayı tercih etti.
En dikkat çekici nokta ise dar gelirli ve zengin kesim arasındaki harcama farkları oldu. Zenginlerin ulaşıma daha fazla harcama yaparken, dar gelirli kesim gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına daha fazla bütçe ayırmak zorunda kaldı.
Yoksulun Gıda Yükü Ağır
En düşük gelire sahip kesim, gelirlerinin %36.6’sını gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ayırmak zorunda kalırken, dar gelirli kesim ise öncelikli olarak konut ve kira harcamalarına ağırlık veriyor. Bu durum, gelir dağılımındaki adaletsizliği gözler önüne seriyor.
